Staking Nedir?

Staking'i madenciliğe daha az kaynak tüketen bir alternatif olarak düşünebilirsiniz. Basitçe bir blockchain ağının güvenliğini ve işlemlerini desteklemek için bir kripto para cüzdanında para bulundurmaktır. Diğer bir deyişle ödül almak için kripto para birimlerini kilitleme eylemidir.

Çoğu durumda, paralarınızı doğrudan herhangi bir kripto cüzdanınızda kilitleyebilirsiniz. Öte yandan, birçok borsa kullanıcılarına kilit hizmetleri sunmaktadır.

Staking'in ne olduğunu daha iyi anlamak için önce proof of Stake (PoS) ' un nasıl çalıştığını anlamanız gerekir. PoS, merkeziyetsizliği korurken (en azından teoride) blok zincirlerinin daha enerji verimli çalışmasını sağlayan bir konsensüs mekanizmasıdır. PoS nedir ve staking nasıl çalışır konularına bakalım.

Proof of Stake (PoS) nedir?

Ana fikir, katılımcıların paralarını kilitleyebilmeleridir (”stake") ve belirli aralıklarla protokol, bir sonraki bloğu doğrulamak için bunlardan birine rastgele bir hak atar. Genelde eçilme olasılığı para miktarı ile orantılıdır – ne kadar çok para kilitlenirse şans o kadar yüksek olur.

Staking seçim süreci

Katılımcıların iş kanıtlama yetenekleri ve hash güçleri yerine cüzdanlarında kaç tane para tuttuklarına göre belirlenir.

Saklama yoluyla blok üretiminin blok zincirleri için daha yüksek bir ölçeklenebilirlik derecesi sağladığı iddia edilebilir. Bu, Ethereum ağının toplu olarak ETH 2.0 olarak adlandırılan bir dizi teknik güncellemede PoW'dan PoS'a geçmesinin planlanmasının nedenlerinden biridir.

PoS’u kim tasarladı?

Proof of Stake'in ilk versiyonlarından biri, 2012 tarihli Peercoin makalesinde Sunny King ve Scott Nadal'a atfedilebilir. Bunu “Satoshi Nakamoto'nun Bitcoin'inden türetilen eşler arası bir kripto para birimi tasarımı" olarak tanımladılar.

Peercoin ağı hibrit bir PoW/PoS mekanizması ile başlatıldı. Bununla birlikte, ağın uzun vadeli sürdürülebilirliği için PoW gerekli değildi ve önemi giderek azaldı. Aslında, ağın güvenliğinin çoğu PoS'a dayanıyordu.

Yetkilendirilmiş Proof of Stake (DPoS) nedir?

Bu mekanizmanın alternatif bir versiyonu 2014 yılında Daniel Larimer tarafından Delegated Proof of Stake (DPoS) olarak geliştirilmiştir. İlk olarak BitShares blockchain'in bir parçası olarak kullanıldı, ancak kısa bir süre sonra diğer ağlar da bu modeli benimsedi. Bunlar ayrıca Larimer tarafından oluşturulan Steem ve EOS'U içerir.

DPoS, kullanıcıların kripto para bakiyelerini oy olarak kullanmalarına izin verir; burada oy kullanma gücü, tutulan kripto para sayısıyla orantılıdır. Bu oylar daha sonra seçmenleri adına blockchain'i yöneten, güvenlik ve fikir birliği sağlayan bir dizi delegeyi seçmek için kullanılır. Staking ödülleri bu seçilmiş delegelere dağıtılır ve daha sonra ödüllerin bir kısmını, seçmenlerine bireysel katkılarıyla orantılı olarak dağıtır.

DPoS modeli, daha az sayıda doğrulama düğümü ile konsensüsün sağlanmasına izin verir. Bu nedenle, ağ performansını artırma eğilimindedir. Öte yandan ağ, küçük ve seçilmiş doğrulama düğümleri grubuna dayandığından merkeziyetsizlik derecesi düşük olabilir. Bu doğrulama düğümleri, blok zincirinin işlemlerini ve genel yönetimini ele alır. Konsensüs ve temel yönetiim parametrelerini tanımlama süreçlerine katılırlar.

 

Staking nasıl çalışır?

Daha önce de tartıştığımız gibi, Proof of Work, blockchain'e yeni bloklar eklemek için madenciliği kullanır. Buna karşılık, Proof of Stake zincirleri, staking işlemi sırasında yeni bloklar üretir ve doğrular. Staking, kripto paralarını kilitleyen doğrulayıcıları içerir, böylece bir blok oluşturmak için belirli aralıklarla protokol tarafından rastgele seçilebilirler.

Bu, ASIC'ler gibi özel madencilik ekipmanlarına gerek kalmadan blokların üretilmesini sağlar. ASIC madenciliği donanıma önemli bir yatırım gerektirirken, staking kripto para biriminin kendisine doğrudan yatırım yapılmasını gerektirir. “Kilit” (coin tutma), doğrulayıcıları ağ güvenliğini korumaya teşvik eden şeydir. Bunu yapmazlarsa tüm hisseleri risk altında olabilir.

Her Proof of Stake blockchain'in kendine özgü bir para birimi olmasına rağmen bazı ağlar, ödüllerin ikinci bir para birimiyle ödendiği iki birimli sistemi kullanır.

Stake ödülleri nasıl hesaplanır?

Her blockchain ağı, Stake ödüllerini hesaplamanın farklı bir yolunu kullanabilir.

Bazıları birçok farklı faktör dikkate alınarak blok bazında ayarlanır. Şunları içerebilir:

doğrulayıcı kaç para harcıyor

doğrulayıcı ne kadar süredir aktif olarak çalışıyor

ağda toplam kaç para yatırıldı

enflasyon oranı

diğer faktörler

 

Diğer bazı ağlar için, bahis ödülleri sabit bir yüzde olarak belirlenir. Bu ödüller, doğrulayıcılara enflasyon için bir tür tazminat olarak dağıtılır. Enflasyon, kullanıcıları madeni paralarını tutmak yerine harcamaya teşvik eder ve bu da kripto para birimi olarak kullanımlarını artırabilir. Ancak bu modelle, doğrulayıcılar tam olarak ne beklediklerini hesaplayabilirler.

Bir blok ödül almak için olasılıksal bir şanstan ziyade öngörülebilir bir ödül programı bazıları için uygun görünebilir. Ve bu kamuya açık bir bilgi olduğundan, daha fazla katılımcıyı staking'e katılmaya teşvik edebilir.

 

Staking havuzu nedir?

Staking havuzu, blokları doğrulama ve ödül alma şanslarını artırmak için kaynaklarını birleştiren bir grup kripto para sahibidir. Kilit güçlerini birleştirirler ve ödülleri havuza katkılarıyla orantılı olarak paylaşırlar.

Bir staking havuzunun kurulması ve bakımı genellikle çok fazla zaman ve uzmanlık gerektirir. Staking havuzları, giriş engelinin (teknik veya finansal) nispeten yüksek olduğu ağlarda etkili olma eğilimindedir. Bu nedenle, birçok havuz sağlayıcısı katılımcılara dağıtılan staking ödüllerinden bir ücret talep eder.

Bunun dışında, havuzlar bireysel stakeçiler için ek esneklik sağlayabilir. Tipik olarak, cüzdan sabit bir süre için kilitlenmelidir ve genellikle protokol tarafından belirlenen bir geri çekilme veya açma süresine sahiptir. Dahası, kötü niyetli davranışları caydırmak için neredeyse kesinlikle önemli bir minimum bakiye gereklidir.

Çoğu staking havuzu düşük bir minimum bakiye gerektirir ve ek Para Çekme süreleri eklemez. Bu nedenle, yalnız staking yerine bir staking havuzuna katılmak yeni kullanıcılar için ideal olabilir.

 

Soğuk (Cold) staking nedir?

Soğuk staking, internete bağlı olmayan bir cüzdan üzerinde staking işlemini ifade eder. Bu bir donanım cüzdanı kullanılarak yapılabilir, ancak bir yazılım cüzdanı ile de mümkündür.

Cold stake, fonları çevrimdışı tutarak kullanıcılara güvenli kullanım sağlar. Paydaş, paralarını soğuk cüzdanından çıkarırsa, ödül almayı bırakacaklarını belirtmek gerekir.

Soğuk staking, ağı desteklerken fonlarının maksimum korunmasını sağlamak isteyen büyük paydaşlar için özellikle yararlıdır.

 

Son olarak

Proof of Stake ve staking, blockchainlerin fikir birliğine ve yönetimine katılmak isteyen herkes için daha fazla yol açar. Dahası, sadece paraları tutarak pasif gelir elde etmenin son derece kolay bir yoludur. Stake sistemi gittikçe kolaylaştıkça, blockchain ekosistemine giriş engelleri daha da azalıyor.