Ralph Nelson Elliott
Ralph Nelson Elliott
Ralph Nelson Elliott
Ralph Nelson Elliott
Ralph Nelson Elliott, 1871 yılında Amerika Birleşik Devletleri’de (ABD) doğmuştur. İş hayatına demiryolu sektöründe başlayan Elliott, hat teknisyeni, telgraf operatörü, stenograf, tren memuru, istasyon memuru olarak görev yapmıştır.İlerleyen yıllarda çeşitli sektörden kuruluşta, yönetici olarak muhasebe ve yeniden yapılanma bölümlerinde çalışmıştır. Birçok departmanda, çeşitli pozisyonda çalışmasının sağladığı avantajla iş süreçlerini gözlemleme ve analiz etme imkanı bulmuştur.
1927 yılında Guetemala’da yakalandığı hastalığı nedeniyle emekliye ayrılmak zorunda kalan Elliott, ABD’ye dönerek istirahata çekilmiştir. Bu dönemde toplumu etkisi altına alan hisse senedi çılgınlığına şahit olmuş, ev istirahatindeyken zihnini meşgul etmek için sosyal trendlerinin özelliklerini araştırmaya karar vermiştir. Dow Teorisi’ni okuyan Elliott, birçok sektörden şirkete ait hisse senetlerinin çeşitli zaman dilimlerindeki fiyat-zaman grafiklerini incelemiştir. Fiyatın, döngüsel bir hareket izlediğini tespit etmiştir. Bu döngüsel hareketin büyüklüğü ve süresi ne olursa olsun, takip ettiği adımlar bir önceki döngü ile benzerlik göstermiştir. R.N. Elliott, döngüsel hareketi “dalga” kelimesi ile ifade etmiştir. Elliott, hisse senedi fiyat grafiklerinde tespit ettiği döngüsel hareketi aşağıdaki şekilde açıklamıştır:
“Uygarlık değişime dayanır. Bu değişim kökeni ve yapısı gereği döngüseldir. Aşırı değişimlerin ritmik toplamı bir döngüyü oluşturur. Bir döngü tamamlandığında başka bir döngü başlar. Büyüklüğü ve süresi ne olursa olsun yeni döngünün ritmi de öncekinin aynısı olacaktır. Döngü, hareketin doğa yasası ile ilişkili olarak ilerleyecektir.”
R.N. Elliott hisse senedi fiyat grafiklerinde tespit ettiği sürekli dalgalanmaların, sürekli olarak tekrarlanması nedeniyle dalgalanmaların piyasayı etkileyen bir doğa yasasının etkisiyle oluştuğu kanısına varmıştır. Elliott, piyasada var olduğunu düşündüğü yasa hakkındaki fikirlerini aşağıdaki cümleleri ile ifade etmiştir:
“Hiçbir gerçek, evrenin yasaya tabi olduğu gerçeği kadar genel kabul görmez. Yasa olmasaydı, açıktır ki kaos olurdu ve kaosun olduğu yerde de hiçbir şey olmazdı.(…)Yasanın en tipik karakteri düzen ya da sürekliliktir. Şimdiye kadar olan herşey tekraralara dayalıdır ve yasasyı biliyorsak bu tekrarlar önceden tahmin edilebilir. ”
“Evrendeki tüm diğer şeylerin olduğu gibi piyasanında bir yasası vardır. Yasa olmasaydı fiyatların etrafında hareket ettiği bir merkez, dolayısıyla bir piyasa da olmazdı. Bunun yerine herhangi bir yerde ipuçlarını bulamayacağımız bir neden ve bir düzene tabi olmayan günlük düzensiz, karmaşık fiyat dalgalanmaları olurdu. Piyasanın dikkatle incelenmesi aşama aşama ortaya çıkartmaktadır ki durum bu değildir. Algılanacak olan ritimdir, başka bir ifade ile düzenli, ölçülebilir ve armonik harekettir. Piyasanın gerisindeki bu yasa, sadece doğru bakış açısıyla bakıldığında ve bu yaklaşıma göre çözümlendiğinde ölçülebilir.”
Hisse senetleri fiyat grafikleri üzerine üzerine tespitleri, yaşamı boyunca ilgilendiği matematik, botanik, dinamik, fizik ve felsefe gibi birçok konularda elde ettiği bilgiler ile birleştirmiştir. Dalga Prensibine göre insan davranışları, iyimser ve kötümser duygular arasında ritmik olarak dalgalanmaktadır. Mikro anlamda insan duygularındaki döngüsel hareketler, makro anlamda insanın yer aldığı herhangi topluluğun kolektif duygularında da yer almaktadır. İşte piyasalardaki fiyat hareketlerini dinamiklerini, bu duygusal dalgalanmalar ortaya çıkarmaktadır. R.N. Elliott, insan duygularındaki değişim ile piyasa hareketleri arasındaki ilişkiyi aşağıdaki cümleler ile ifade etmiştir:
“İnsan duyguları ritmiktir. Belirli bir yönde ve belirli rakamsal ilişkiler içinde, dalgalar halinde hareket ederler. Bu durum tüm insan etkinliklerinde böyledir: İşte, politikada, sanatta. Bu, geniş kitlelerin fiyatları belirlediği serbest piyasalarda, özellikle belirgindir.”
“İnsan davranışları, hisse senedi, bono, altın ve emtia fiyatları, nüfus artışı, göç, devlet harcamaları, üretim, benzin tüketimi, işten atılmalar, salgın hastalıklar gibi farklı olayları içerir. Fiyat hareketine kitlesel katılımının yaygın olduğu serbest piyasalarda bu daha da belirgindir”
Klasik finans teorisi siyasal ve ekonomik hayata dair haber akışının düzensizliği nedeniyle piyasadaki fiyat hareketlerinin kaotik yapıya sahip olduğunu varsaymaktadır. Çünkü Dalga Prensibine göre haber akışı, mevcut trendin geç farkına varmış yatırımcıları heyecanlandırarak, piyasada etkili olmaktadır. Ancak haber akışı yeni bir trend yaratmaktan çok süregelen trend içerisinde uzatma olduğu savunulmaktadır.
R.N. Elliott’un 1948 yılında ölmesi sonrasında Dalga Prensipleri bir süre unutulmuştur. Teknik analist Robert Prechter, Dalga Prensibi ile gerçekleştirdiği analizlerin, boğa ve ayı piyasa döngülerini tahmin etmekteki başarısına paralel olarak yeniden popüler hale gelmiştir.
Şimdi de Elliott’un bakış açısıyla fiziği birleştirelim….Evren bir simülasyon mu?