İtki Dalgaları: Bölüm 1
İtki Dalgaları: Bölüm 1
İtki Dalgaları: Bölüm 1
İtki Dalgaları: Bölüm 1
Bay Elliott, 5-3 dalga paterni olarak hareket ettiğini söylemektedir. İlk 5-dalga paterni itki dalgaları olarak adlandırılır .
Son 3-dalga paterni düzeltici dalgalar olarak adlandırılır . Bu modelde, 1-3-5 dalgaları itki, yani genel trend ile birlikte ilerlerken, 2 ve 4 trend aksine ilerleyen düzeltici dalgalardır . 2-4 dalgaları A-B-C düzeltme dalgaları ile karıştırmayın. Sonraki derslerde ele alacağız.
Önce 5 dalgalı itki modeline bir bakalım:
.
Elliott, prensiplerini yazarken hisse senedi ve tahvil piyasasını ele alarak yazmıştır. Bu prensiplerin sadece bu piyasalarda çalışacağını düşünüyorsanız yanılıyorsunuz. Çünkü insan psikolojisi faktörü hala piyasalara yön veren ana etken. Günümüzde algoritmik yazılımlar ile çalışan takas botlarını düşündüğümüzde insan faktörünün yavaş yavaş etken olmaktan çıktığını düşünebilirsiniz. Şunu unutmayın! O botları yazanlar da insan…
Elliott dalga analizi, kripto para piyasaları dahil tüm piyasalara uygulanabilir. Şimdi her bir dalganın altında yatan psikolojiye bir göz atalım.
1 no’lu dalga
Dipten ilk yükseliş çabaları küçük bir grubun çabaları ile başlar. Çoğunluğun aksi yönde hareket eden bu grup, ileride zirveye tırmanacak olan yükseliş dalgasını başlatır ve dalga belirgin bir mesafe katederek 1 no’lu dalga zirvesine ulaşır. Dalganın temel aktörleri azınlıkta olduğu için 1 no’lu dalga kurgusal ve spekülatiftir. Çoğunluk hala bir önceki dalganın kalıpları ile hareket ettiği için genellikle 1 no’lu dalganın gürbüz ve coşkun bir atak olması beklenmez. Duygusal arka plan bu aşamada hala korkular ve kaygılarla yüklüdür.
2 no’lu Dalga
1 no’lu dalga biter bitmez genellikle sert bir düşüş dalgası başlar. Bu dalgada korku ve kaygı yeniden büyür, ilkyükseliş dalgasında katedilen mesafenin ciddi bir yüzdesi geri verilir. Ancak itkisel dalgalarda 2 no’lu dalga yükselişin tamamını geri alamaz ve bu dalga yeni bir sıçrama zemini yaratır.
3 no’lu Dalga
3 no’lu dalgada korkular azalır, canlılık belirtileri artar. Özellikle de l no’lu dalga zirvesi geçildikten sonra yükselişin ivmesi artar. Bu evre genellikle temel yükseliş evresi olarak ilerler. Artık varlıktaki yükseliş halkın da dikkatini çeker ve yatırımcı sayısı artar. Bunun sonucunda ise fiyatlar güçlü bir yükselişe başlar. Bu evrede ilk dalganın aksine, haberler ve gelişmelerin oluşturduğu arka plan yükselişi desteklemektedir ve çoğunluğun davranış kalıpları dalganın ilerlemekte olduğu yönde şekillenir. Genellikle itkisel dalganın 3 no’lu aşaması en kuvvetli ve en uzun süren aşamadır.
4 no’lu Dalga
3 no’lu dalganın zirvesine ulaşıldıktan sonra çoğunlukla 2 no’lu dalga kadar sert ve yıkıcı olmayan, yatay karakterli bir düzeltme olan 4 başlar. Bu evre son atağa hazırlıktır. Duygu ifade eden kavramlarla anlatmak gerekirse, 2 no’lu dalgada baskın olan duygu korku İse, 4 no’lu dalgada baskın olan duygu kaygıdır. Son yükseliş dalgası olan 5 bu zeminde başlar.
5 no’lu Dalga
5 no’lu dalgalar genellikle 1 no’lu dalganııa karakterindedir. Bu dalgaları çoğunlukla psikoloji sürükler. 5 no’lu dalgalar nostaljiktir ve aynı 1 no’lu dalgalar gibi kurgusal ve spekülatif karakterdedir. Dalganın bu aşamasında beklentiler genellikle gerçekçi değildir. Buna karşılık dalganın ilerlediği yöne inanç çok daha kuvvetlidir. Bazı istisnaları dışında 5 no’lu dalgalarda duygusal zemin güçlü olmakla beraber yükseliş hızı zayıftır.
Bu dalgada 3 no’lu dalga ile teknik uyumsuzluklar (sapmalar) oluşur. Başka bir anlatımla, inanç kuvvetli, zemin zayıftır.
Bir dalga kalıbının itki dalgası olarak nitelendirilebilmesi için taşıması gereken bazı özellikler bulunmaktadır. İtki dalgalarının taşınması gereken özellikler; – 2 ve 4 no’lu dalgalar, 1 ve 3 no’lu dalgaların tamamını geri almamalıdır. – 3 no’lu dalga her zaman 1 no’lu dalganın bittiği yerin üzerine çıkmalıdır. – 4 no’lu dalga, hiçbir zaman 1 no’lu dalganın fiyat seviyesine kadar gerilememelidir. – 3 no’lu dalga en kısa dalga olmamalıdır.
İtkisel dalgaların tespitinde kullanılan, genel kabul görmüş bazı rehber ilkeler bulunmaktadır.
– 1, 3 ve 5 no’lu dalgalardan birisi genellikle uzamaktadır. İtkisel dalga kalıbı içerisinde yalnızca bir dalga uzatma yapmaktadır. – 3 no’lu dalganın boyunun uzaması durumunda 5 no’lu dalga başarısız dalga olabilir. – 3 no’lu dalga, 1 no’lu dalganın genellikle % 161,8 ve % 261,8 oranında uzamaktadır.İstisnai olarak 3 no’lu dalganın boyu, 1 no’lu dalgaya göre % 423,6 ya da % 685,4 oranında uzama yapmaktadır. Bu oranlar Fibonacci Oranları içerisinde yer alan Altın Oranın katlarıdır. – Genellikle 2 ve 4 no’lu tepki dalgaları birbirinin almaşığıdır. Dalgaların birisi basit yapıda ve diğerinin ise karmaşık yapıda olacağı düşünülmektedir. – 2 no’lu dalgaların, 1 no’lu dalganın % 61,8 ya da nadiren % 78,6 oranında keskin düzeltme yapması, 4 no’lu dalganın ise 3 no’lu dalganın % 38,2 ya da % 23,6’sı oranında yatay bir düzeltme yapması beklenmektedir. 2 no’lu dalganın, 1 no’lu dalganın % 50 ve altında düzeltme yapması güçlü bir 3 no’lu dalganın sinyali olarak kabul edilmektedir. – 2 no’lu dalganın muhtemel hedefi, 1 no’lu dalganın içindeki küçük derecedeki itkisel dalganın 4 no’lu dalgasıdır. Diğer bir ifade ile 2 no’lu dalga, 1 no’lu dalga içerisinde yer alan itkisel dalganın 5 no’lu dalgasını geri alır. – 5 no’lu dalga, 4 no’lu dalganın % 61,8 oranında yükselmektedir. – 3 no’lu dalga içerisindeki küçük derecedeki itkisel dalganın 5 no’lu dalgası genellikle başarısız olamaz. – 3 no’lu dalga uzatma yaptığında, 5 no’lu dalga yeni bir tepe noktasına ulaşamaz. Yani, 3 no’lu dalgadaki uzatma, 5 no’lu dalganın hareketini kısaltmaktadır.
DİKKAT
- İkinci dalga, birinci dalganın tamamını geri alamaz. Buna göre ikinci dalga, birinci dalganın %99’una kadarını geri alabileceği kabul edilmektedir.
- İtki dalgalarından biri uzatma yapabilir. Uzatma yapan dalga kendi içinde beş dalgalı belirgin bir itkidir. Kesin bir kural olmamakla birlikte hisse ve forex piyasasında genellikle 3 no’lu dalga, emtia ve kripto para piyasasında ise genellikle 5 no’lu dalga uzatma yapar.